In Numansdorp wordt een vrijstaande woning gebouwd alsof de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) al is ingegaan. Het project laat zien hoe alle partijen in dit kleinschalige woningbouwproject van ontwerp tot de oplevering betrokken zijn. KiK-kwaliteitsborger PlanGarant is ingeschakeld vanaf de eerste schetsen.
De gemeente Hoeksche Waard wilde ervaring opdoen met de Wkb en initieerde het proefproject. Bogaerds Architecten & Ingenieurs ontwierp de woning en was tevens opdrachtgever. Later sloot Aannemingsbedrijf Rijssemus aan. Je kunt dus spreken van een integraal proefproject.
Huib van de Vrie accountmanager bij PlanGarant, neemt ons mee in dit proefproject. “We besloten al vroeg in het project om drie keer een ‘proeftuin’ te organiseerden voor de deelnemers in het project. Zij hadden weinig of geen ervaring met Wkb-proefprojecten. In de proeftuinsessies geven wij hun informatie en samen doorlopen we de theoretische processen. Beetje droog oefenen dus en daarna de praktijk! Tijdens de proeftuinsessies die al zijn geweest, bleek dat de partijen heel open communiceren. Ze zijn kritisch naar elkaar en stellen de goede vragen. Bovenal waren ze enthousiast om aan de gang te gaan. De overgang van theorie naar de praktijk bleek nog wel lastig. Maar daar helpen wij bij.”
Huib van de Vrie van PlanGarant
“De gemeente gaf op basis van de uitwerking van het bouwplan de vergunning omgevingsplanactiviteit af. Daarmee konden we verder in het kwaliteitsborgingsproces. Wij hebben de toetsing van het bouwplan aan het Bouwbesluit en de risicoanalyse samen met de architect en de aannemer gedaan. Op basis daarvan is het borgingsplan opgesteld. Deze is als bouwmelding aangevuld met de vermelding van het instrument (KiK, red.) en de kwaliteitsborger (PlanGarant, red.) ingediend bij de gemeente Hoeksche Waard. Dit gebeurde 4 weken voor de start van de bouw, zoals dat ook wettelijk geregeld is.”
“Het mooie van het instrument KiK is dat het hybride is, zoals ik dat noem”, aldus Huib van de Vrie. “Het geeft de mogelijkheid om samen de werkzaamheden tot aan de bouw in de KiK-tool te doen. Met die restrictie dat de kwaliteitsborger, wij dus, de risicoanalyse, het borgingsplan en de verklaring bij de gereedmelding vaststelt. Dat werkt in dit project uitstekend. Zo kan ieder in alle fasen van het kwaliteitsborgingsproces een rol vervullen.
Inmiddels is de uitvoering in volle gang en heeft onze toezichthouder Henk Veldmans al diverse controles uitgevoerd met Snagstream. Hij houdt op basis daarvan een rapportage bij waarin ook de aannemer zijn opmerkingen kan plaatsen. Op die manier kunnen we snel communiceren en zijn aandachtpunten snel verholpen.”
Huib van de Vrie heeft een goede raad: “De kwaliteit van het bouwwerk zit ‘m voor de helft in de werkvoorbereiding. Wanneer je een kwaliteitsborger inschakelt in de voorontwerpfase, kan hij mede het ontwerp toetsen. Dan kun je sneller een omgevingsvergunning aanvragen. Maar zeker zo belangrijk; je haalt de fouten al in een vroeg stadium uit de plannen. Je ziet vaak dat we pas in actie komen als men al aan bouwen toe is. Ze vergeten dan dat er nog een omgevingsplanvergunning, een melding bij de gemeente en een risicoanalyse met een borgingsplan gemaakt moeten worden. Daarom mijn tip: schakel een kwaliteitsborger in zo’n 2,5 maand voordat je wilt starten met de bouw.”
René van den Brom, is bouwkundige. Hij werkt bij Bogaards Architecten & Ingenieurs dat het ontwerp maakte en tevens opdrachtgever is van het bouwproject. Het bureau oefent met dit Wkb-project onder de vlag van de BNA en SAAK UP (lees meer over SAAK UP dit artikel, red.). We vroegen René van den Brom hoe hij betrokken raakte bij het proefproject. “De gemeente, in de persoon van Arina de Vries-Kok, zocht een architectenbureau om een proefproject te doen. Via via kwam onze naam naar voren. We hadden al een plan voor een project op het eiland Hoeksche Waard. Een project op het eiland was de uitdrukkelijke wens van de gemeente. Omdat wij al ervaring hebben met PlanGarant (Huib van de Vrie) was de keuze voor hen als kwaliteitsborger snel gemaakt. De bouwer, Aannemingsbedrijf Rijssemus is later geselecteerd. Voor alle partijen, op de kwaliteitsborger na natuurlijk, is dit het eerste Wkb-proefproject. De proeftuinsessies zijn dus zeer welkom.
René van den Brom van Bogaerds Architecten& Ingenieurs
René van den Brom bekijkt de komst van de Wkb positief. “Mijn overtuiging is dat de kwaliteit van gebouwen hiermee omhoog gaat. Werken met een risicoanalyse en een borgingsplan is echt een verbetering. Tijdens een videobijeenkomst met de bouwer, de architect/ontwerper en Henk Veldmans konden we in goed overleg een lijst met de risico’s bepalen en het borgingsplan opstellen. De gemeente had de mogelijkheid om via Sharepoint en meeleesrechten in de KiK-tool mee te kijken. Wanneer straks de bouw gereed is, krijgt de gemeente de gereedmelding.“
De gemeente Hoeksche Waard ziet dat de Wkb grote veranderingen voor de gemeente met zich meebrengt. Arina de Vries-Kok, senior vergunningverlener Wabo bij de gemeente wil met het proefproject het kwaliteitsborgingsproces doorgronden en leren hoe de gemeente kan inspelen op de Wkb.
Arina de Vries, gemeente Hoeksche Waard
“In dat kader zijn wij een werkgroep gestart met een architectenbureau”, licht Arina de Vries toe. “De bedoeling was om een Wkb-proefproject te starten. Een van mijn dossiers was geschikt als proefproject: een vrijstaande woning in het plangebied Torensteepolder in Numansdorp. Het betrokken bureau adviseerde ons contact op te nemen met de architect van het plan, Bogaards Architecten & Ingenieurs Zo is het proefproject Kolonel Numansdorp gestart.”
“Nu gemeenten onder de Wkb geen bouwbesluittoets meer doen, maar een omgevingsplanvergunning afgeven, moeten we bepaalde zekerheden loslaten en vertrouwen op het kwaliteitsborgingsproces met een kwaliteitsborger. Daarom wilde ik zoveel mogelijk zien hoe dit in de praktijk werkt. Wij kunnen hiervan leren hoe wij onze organisatie kunnen voorbereiden en inrichten op de nieuwe wet en wat onze taken zijn als handhavend bevoegd gezag.
Niet alleen konden we meekijken bij de totstandkoming van de risicoanalyse en het borgingsplan, onze toezichthouder loopt ook mee op de bouw. Hij kan dan met eigen ogen zien hoe kwaliteitsborging op de bouw gaat. Daarnaast hebben wij toegang tot Snagstream, zodat we letterlijk beeld hebben van bijvoorbeeld de bewapening en constructieve elementen.
In dit project maken we gebruik van een gezamenlijk kanaal in MSTeams. Hiermee kunnen we onderling goed communiceren. Open communicatie is in dit proefproject en voor de Wkb trouwens van cruciaal belang om wederzijds vertrouwen op te bouwen. En dat vertrouwen is nodig opdat we als gemeente bepaalde zaken kunnen loslaten. Op basis van onze bevindingen in dit proefproject en andere kunnen we binnen de gemeente inspelen op de Wkb.”