Eén woning als referentiewoning in bouwproject Nederweert-Eind

Vier woningen conform Wkb gebouwd

Bouwend Nederland onderstreept het belang van oefenen met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Samen met bouwer Roy Seuren (RBW) werd gezocht naar de mogelijkheid om een Wkb-project te starten. Hierop benaderde Roy Seuren de gemeente Nederweert, in de persoon van Nick Strijbos, om aan te sluiten bij het project van vier levensloopbestendige woningen in Nederweert-Eind. Via de bouwer liep ook het contact met Martien Momberg van KiK-kwaliteitsborger Vertex die als kwaliteitsborger voor dit project is ingeschakeld. Het uitgangspunt van dit project is om het kwaliteitsborgingsproces van het begin tot het einde te doorlopen en te zien hoe de verschillende partijen met elkaar samenwerken.

Alle betrokkenen hadden eenzelfde motivatie om dit project te starten. Roy Seuren van RBW vroeg zich af hoe het kwaliteitsborgingsproces onder de Wkb verloopt. Vragen als: “Wat gaat er veranderen? Waarvoor moeten wij zorgen? Kost mij dat veel tijd?” Hij wil graag uit dit project lering trekken zodat hij in de toekomst, wanneer de Wkb is ingegaan, niet voor verrassingen komt te staan. De gemeente Nederweert had vergelijkbare vragen. Voor haar was werken conform de Wkb ook nieuw. Nick Strijbos wilde weten wat de rol is van de verschillende partijen en hoe het proces verloopt. Voor hem is het belangrijk om samen in dit project te leren.

Referentiewoning voor kwaliteitsborgingsproces

Tijdens het eerste positieve gesprek tussen Nick Strijbos (gemeente Nederweert), Roy Seuren (RBW) en Martien Momberg (Vertex) bepaalde Vertex dat van de vier min of meer dezelfde woningen, één als referentiewoning zou dienen voor het kwaliteitsborgingsproces.

Afgelopen april startte de bouw van de woningen. Omdat vrij laat was besloten om het project als gesubsidieerd Wkb-project te doen en de start bouw al was ingepland, was het een hele toer om de melding naar de gemeente (verplicht 4 weken voor start bouw) op tijd klaar te hebben. Het lukte niet om de risicoanalyse en het borgingsplan en daarmee de melding tijdig in te dienen. Uiteindelijk viel de melding gelijk met de start van de bouw, hierover is goed overleg geweest met de gemeente.

Goede samenwerking cruciaal bij kwaliteitsborging

Coördinator Martien Momberg vertelt hoe hij toeziet op de kwaliteit van het bouwwerk. “Wij namen op voorhand contact op met de bouwer, Roy Seuren, om aan te geven in welke fase van het bouwproces wij komen kijken. Dat doen wij in het geval van een eenvoudige woning zoals deze, bij het uitvoeren van de grondverbetering, het aanbrengen van de fundering, de verdiepingsvloer en de kapconstructie. In de opleveringsfase kijken we onder andere ook naar de installaties.

Tijdens de bouwfase bleek het lastig om planningen te halen en op tijd de juiste gegevens te ontvangen. Iedere deelnemer van het project heeft natuurlijk ook met zijn eigen planning te maken. “Voor de controles op de bouwplaats zijn wij afhankelijk van de planning van de bouwer”, aldus Martien Momberg. “Wanneer deze inhoudelijk verandert, wordt er gelijktijdig ook een beroep gedaan op de flexibiliteit van de kwaliteitsborger.
Belangrijk is dat de bouwer de eigen interne kwaliteitsborging op orde heeft. Het gaat bijvoorbeeld over het aanleveren van gegevens van leveranciers of het type leidingen dat wordt gebruikt. Dit soort data ontvangen wij bij Vertex graag drie weken voordat we op de bouwlocatie komen kijken. Hier attenderen wij de bouwer natuurlijk op, maar eigenlijk zou dit niet hoeven te gebeuren.

Ook tijdens de bouwfase is het aan de bouwer om aan te tonen dat ze de juiste kwaliteit leveren. Dit gebeurt veelal met foto’s die eenvoudig met opnamesoftware aangeleverd kunnen worden. “Wij werken zelf met STA-Software. De bouwer heeft in dit geval gebruik gemaakt van onze software. Je zult zien dat in de toekomst de bouwer niet meer zonder dit soort software kan om zijn bewijsvoering te managen. Ik zeg altijd: ‘Het Bouwbesluit verandert niet en jullie kwaliteit ook niet, maar je moet het aantonen! Hoe doe je dat?’ RBW heeft al aangegeven hier stappen in te willen maken.”

Ongewenste kosten voorkomen

“Goed dat we nu oefenen met de Wkb in proefprojecten”, constateert Martien Momberg, “dan komen zaken naar boven. Na de inwerkingtreding van de Wkb is het extra belangrijk om ongewenste kosten voor kwaliteitsborging te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan kosten voor aanpassingen van het bouwwerk. Bij eventuele veranderingen moet er opnieuw getoetst worden en dat werkt kostenverhogend. Verder werkt een soepele communicatie en het tijdig aanleveren van stukken juist weer positief op de kosten.”

Bij dit project is gebruik gemaakt van de KiK-tool. “De KiK-tool is bij al onze projecten passend, breed inzetbaar en prettig in gebruik. Van industriebouw, (serie)woningbouw en renovaties tot aan bruggen en overige infraprojecten”.

De oplevering van de vier woningen te Nederweert is gepland voor het eerste kwartaal van 2023.

Digitaal documenteren

Dat er veel op bouwers afkomt als het gaat om de Wkb is volgens Roy Seuren van RBW duidelijk. “Wij moeten aantonen dat wij volgens het Bouwbesluit werken en kwaliteit leveren. Dit gebeurt met documenten, certificaten, maar ook met foto’s van specifieke situaties tijdens de bouw. Het is nog wat onwennig en het kost ons veel tijd. Met de KiK-tool en andere apps komen we een heel eind. Ideaal zou zijn wanneer apps als STA-software gekoppeld zijn aan de KiK-tool, zodat we alles informatie bij elkaar hebben (KiK werkt hieraan, red.). Met deze tools kun je onder andere digitaal documenteren en foto’s maken.

Wij hebben ervaren dat door het gewoon te doen, je leert en je het proces van kwaliteitsborging eigen kan maken. Anderzijds wil ik ook benadrukken dat dit niet van het ene op het andere dag gebeurt. Het vraagt enige volharding.”

Communicatie van wezenlijk belang

Nick Strijbos van de gemeente Nederweert noemt communicatie van wezenlijk belang tijdens het Wkb-project. “Dit wordt bij uitstek getest tijdens het project. Omdat de omgevingsvergunning al was verleend en de startdatum van de bouw al bekend was, was er sprake van enige tijdsdruk bij de opstart. Je zou kunnen zeggen dat je dan met een achterstand begint. En dat is merkbaar in de samenwerking en de communicatie gedurende het vervolg van het project. Het is van belang dat er bewustwording komt dat zaken feitelijk en aantoonbaar vastgelegd moeten worden. Dat moet een automatisme worden.”

“We hebben in dit project zoveel mogelijk volgens de regels van de Wkb gewerkt”, stelt Nick Strijbos. “Het project is nu in de afrondende fase. Er zullen nog enkele bouwbezoeken plaatsvinden. Wanneer de bouw gereed is, ontvangen wij het complete as-built dossier. Dit dossier zullen we dan binnen twee weken gaan verwerken, zodat de toekomstige bewoners hun huis kunnen betrekken.

We hebben binnen de gemeente veel opgestoken van dit project. Het helpt ons in de toekomst als het gaat om werken volgens de Wkb.”